Uszkodzenie macierzy paznokcia to niestety dość częsty problem, który wynika z urazów mechanicznych lub jest konsekwencją nieprawidłowo wykonywanych zabiegów pielęgnacyjnych. Czym jest macierz paznokcia i dlaczego może ulec uszkodzeniu? Jak leczyć uraz? Dowiedz się więcej!
Macierz paznokcia to jego żywa część odpowiedzialna za wzrost. W miarę przesuwania się nowych komórek wytwarzanych w macierzy, dochodzi do keratynizacji (rogowacenia) i tworzenia się paznokcia. W ten sposób starą płytkę paznokciową zastępuje nowa. Macierz odpowiada ponadto za dostarczanie substancji odżywczych i regenerację łożyska. Ta delikatna struktura znajduje się tuż pod wałem paznokciowym, który chroni ją przed urazami. Mimo to dość często dochodzi do uszkodzenia macierzy, co skutkuje m.in. zaburzeniami wzrostu paznokcia, jego niekorzystnym wyglądem oraz bólem.
Najczęstszą przyczyną problemów jest mechaniczne uszkodzenie macierzy paznokcia. Dochodzi do niego w wyniku ostrego urazu, takiego jak np. silne uderzenie, przytrzaśnięcie końcówki palca drzwiami, przygniecenie lub zmiażdżenie ciężkim przedmiotem. Urazy mechaniczne nie są jednak jedynymi możliwymi przyczynami. Pewne nawyki i niewłaściwie wykonywane zabiegi pielęgnacyjne również mogą skutkować uszkodzeniem macierzy. Wyróżnić należy tu takie czynniki jak:
skubanie skórek – u osób mających nawyk skubania obrąbka naskórkowego (skórek), pełniącego funkcję ochronną, można często zauważyć pofalowaną płytkę paznokciową – jest to skutek uszkodzenia macierzy pod wpływem zbyt mocnego nacisku w obrębie lunuli (obłączka), czyli białego półksiężyca, gdzie paznokieć jest jeszcze miękki i delikatny;
nieprawidłowa praca z frezarką – jeżeli zbyt mocno i zbyt głęboko będziesz dociskać frez w obrębie skórek, możesz doprowadzić do uszkodzenia macierzy;
wycinanie skórek przy pomocy radełka – podobnie jak w powyższym przykładzie, przy używaniu tego narzędzia łatwo o zbyt mocny nacisk, który może doprowadzić do zniekształcenia płytki paznokcia (pofalowania), a nawet uszkodzenia macierzy.
Pierwszym, trudnym do zignorowania objawem uszkodzenia są silne dolegliwości bólowe, wyraźnie odczuwalne zwłaszcza bezpośrednio po urazie. W przypadku bardzo silnego urazu mechanicznego uszkodzona macierz paznokcia daje ponadto takie symptomy jak krwiak pod płytką oraz sącząca się ropa. Wówczas konieczna jest pomoc dermatologa, podologa lub chirurga. Do innych czynników sygnalizujących, że mogło dojść do uszkodzenia w obrębie macierzy, należą:
zmiany w wyglądzie paznokcia – przebarwienia, wgłębienia, pęknięcia wzdłuż płytki;
zaburzenia wzrostu paznokcia – bardzo często uszkodzenie macierzy objawia się zahamowaniem wzrostu bądź niesymetrycznym wzrostem paznokcia;
onychomadeza – spełzanie płytki paznokciowej i nawarstwianie się kolejnych paznokci.
Na dalszym etapie może dojść do kolejnych deformacji paznokcia, a także powikłań, takich jak infekcja. To, jak szybko wzrost paznokcia powróci do normy, zależy od tego, jak poważny był uraz oraz jak prędko podjęte zostało odpowiednie leczenie. Nawet jeśli paznokieć całkiem odszedł od macierzy, po upływie czasu może odrosnąć. Niestety w przypadku poważnych urazów istnieje duże ryzyko, że prawidłowy wzrost paznokcia będzie zagrożony - nowa płytka może mieć zmieniony kształt lub/i nierówną powierzchnię.
Jeśli podejrzewasz uszkodzenie macierzy paznokcia, skonsultuj się ze specjalistą, który oceni, z jak poważnym uszkodzeniem masz do czynienia oraz podejmie decyzję o sposobie leczenia. Jeśli po urazie pojawił się krwiak bądź wysięk ropy, pierwszym krokiem będzie zastosowanie środków antyseptycznych (moczenie w nich paznokcia). Dzięki temu unikniesz infekcji.
Jeśli uszkodzenie jest poważne, lekarz może zdecydować o konieczności przeprowadzenia rekonstrukcji paznokcia bądź zabiegu operacyjnego. Oczywiście nie każde uszkodzenie wymaga podjęcia takich środków. Urazy, które nie mają trwałego charakteru, z czasem po prostu goją się samoistnie. Wśród metod naprawy macierzy paznokcia, dzięki którym zdrowy paznokieć odrośnie szybciej, należy wymienić poniższe.
Jest to udrożnienie przestrzeni pod płytką paznokciową, dzięki któremu zalegający płyn (krew, ropa) może się wydostać. Drenaż polega na wykonaniu małego otworu w płytce, który umożliwia jej oczyszczenie.
Jeśli paznokieć sam zaczyna odchodzić od macierzy bądź uległ pęknięciu, konieczne może być usunięcie całej płytki. Zabieg ten może przeprowadzić wyłącznie specjalista!
Zabieg w znieczuleniu miejscowym jest przeprowadzany przez podologa lub chirurga. Polega na usunięciu uszkodzonej części paznokcia, pobudzeniu łożyska oraz umieszczeniu materiału rekonstrukcyjnego (akryl lub żel). Materiały te chronią jednocześnie przed zakażeniami bakteryjnymi i grzybiczymi. Pamiętaj o tym, że rozwiązanie to jest możliwe tylko w momencie, gdy nie zmagasz się z dodatkową infekcją i nie posiadasz otwartych ran lub dopiero po wyleczeniu/wygojeniu.
W przypadku trwałego urazu macierzy paznokcia jej regeneracja jest niemożliwa. Jedyne co Ci pozostaje, to działania zewnętrzne, mające na celu poprawienie estetyki i wyglądu paznokcia za pomocą produktów do stylizacji paznokci. Zanim jednak zdecydujesz się na zabieg kosmetyczny, skontaktuj się ze specjalistą i dowiedz się, jaki jest faktyczny stan płytki oraz co możesz zrobić.
Jeżeli uszkodzenie macierzy nie jest trwałe, ponowny prawidłowy wzrost płytki jest możliwy po zakończeniu leczenia czy przeprowadzeniu zabiegu. W innych przypadkach należy poczekać na wzrost płytki w jej naturalnym tempie. Powrót paznokcia do stanu sprzed uszkodzenia w przypadku naprawy uszkodzonej macierzy może potrwać średnio od 6 do 12 miesięcy.
Regenerację płytki paznokciowej możesz wspomagać prostymi domowymi sposobami oraz odpowiednimi preparatami. Zapytaj podologa o odpowiedni krem regenerujący, który będzie wspomagał proces gojenia. Zadbaj o dietę bogatą w składniki odżywcze wspierające zdrowie paznokci, takie jak witaminy A, C, E i biotynę. Równocześnie zatroszcz się o płytkę paznokciową od zewnątrz przy pomocy odżywek. Koniecznie unikaj kontaktu z agresywnymi środkami chemicznymi. Pamiętaj o tym, że efekty Twojego postępowania będą widoczne tylko wówczas, jeśli wyżej opisane domowe sposoby będziesz stosować regularnie!
Pamiętaj, że do urazu macierzy może dojść również z powodu nieprawidłowego opracowywania skórek przy pomocy pushera czy frezarki.Jeśli wykonujesz manicure hybrydowy w salonie, wybieraj wyłącznie sprawdzone, polecane stylistki paznokci! Do częstych przyczyn uszkodzeń paznokci (nie macierzy, ale samej płytki!) związanych z nieprawidłowo wykonanym i zdejmowanym manicure hybrydowym należą m.in.:
nakładanie zbyt wielu warstw lakieru, które obciążają płytkę;
używanie niskiej jakości produktów;
zbyt intensywne matowienie płytki;
stosowanie agresywnych zmywaczy na bazie acetonu;
zdrapywanie lub zrywanie lakieru – te błędy popełniają osoby zdejmujące hybrydę samodzielnie.
Profesjonalnie nałożona, delikatna hybryda będzie natomiast korzystnym rozwiązaniem po leczeniu podologicznym. Może odwrócić uwagę od nierówności i zniekształceń płytki, umiejętnie je maskując. Lakier hybrydowy wzmacnia płytkę, dlatego chroni ją przed ewentualnymi uszkodzeniami. Stylizację powinna wykonywać osoba doświadczona, używając wysokiej jakości produktów.
W przypadku ostrego urazu paznokcia – jak najszybciej! Czas odgrywa tu kluczową rolę, ponieważ rozpoczęcie naprawy macierzy w ciągu 24 godzin od zdarzenia zwiększa szanse na to, że nowy paznokieć nie będzie zdeformowany.
Konsultacja podologiczna jest absolutnie niezbędna w przypadku urazów bolesnych, objawiających się krwiakiem, znacznymi zmianami wyglądu paznokcia, rozwarstwianiem lub/i odchodzeniem płytki. Warto jednak zgłosić się do lekarza nawet w przypadku lekkich, niezbyt bolesnych urazów, skutkujących pofałdowaniem płytki. Zabieg podologiczny pomoże przywrócić paznokciom prawidłowy wygląd i zdrowie.
Silne uszkodzenie macierzy paznokcia może nieść za sobą niezwykle poważne skutki – od bólu po groźną dla zdrowia infekcję. Jeśli doznasz urazu, nie zwlekaj z wizytą u specjalisty. Aby nie dopuścić do drobniejszych urazów, przestrzegaj na co dzień zasad prawidłowej pielęgnacji paznokci i higieny rąk. Decydując się na manicure i pedicure, wykonuj je niezwykle ostrożnie i delikatnie lub korzystaj z usług wyłącznie renomowanych salonów kosmetycznych!